Buikwandbreuk of hernia
Een breuk of hernia is een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek of opening in de buikwand. De breuk is herkenbaar als een zwelling ter plaatse.
Een breuk bestaat steeds uit volgende onderdelen:
- de breukpoort: de onderbreking van de buikwand.
- de breukzak: de uitstulping die naar buiten komt en zichtbaar is.
- de breukinhoud: wat in de breukzak aanwezig is en voelbaar is onderhuids. De breukinhoud kan buikvet of darm zijn.
De opening of verzwakking in de buikwand kan aangeboren zijn of het gevolg zijn van uitrekking van de buikwand. Die uitrekking kan voorkomen door bijvoorbeeld het tillen van iets zwaar, gewichtstoename, hard persen bij bemoeilijkte stoelgang of hoesten.
Bij verhoging van de druk in de buik (zoals bij staan, bij persen of hoesten) kan er meer buikinhoud in de breukzak komen. De breuk wordt dan groter.
Afhankelijk van de plaats van de breuk, onderscheiden we vier verschillende types breuken.
Liesbreuk
Een liesbreuk situeert zich ter hoogte van de lies. In veel gevallen is er sprake van een uitstulping die men kan voelen en die leidt tot klachten als vage ongemakken, een branderig gevoel en/of pijn in de liesstreek. Soms zijn er helemaal geen klachten.
Een liesbreuk verdwijnt nooit spontaan en heeft de neiging groter te worden. Dat kan dan meer klachten geven. Wanneer een liesbreuk ingeklemd raakt, ontstaat er veel pijn. Een spoedoperatie is dan zeker nodig.
Om een liesbreuk vast te stellen zijn in het algemeen geen ingewikkelde onderzoeken nodig. De chirurg kan, terwijl je rechtstaat, de breuk meestal gemakkelijk vaststellen. Na die vaststelling zal besproken worden welke behandeling aangewezen is. In de meeste gevallen zal een operatie worden aangeraden.
Littekenbreuk
Wanneer de zwelling voorkomt op een plaats waar vroeger de buik werd opengemaakt, spreken we van een littekenbreuk.
Zo’n littekenbreuk kan asymptomatisch zijn, waardoor geen klachten optreden. Toch kan er sprake zijn van klachten zoals een zwelling, vage last of pijn.
De diagnose is een klinische diagnose, maar deze wordt altijd bevestigd met een echografie van de buikwand of een CT-scan van de buik.
Omdat een littekenbreuk nooit vanzelf verdwijnt, steeds groter wordt en problemen van inklemming kan geven, is het aangewezen om deze te herstellen.
Navelbreuk
Bevindt de zwelling zich aan de navel, dan spreken we van een navelbreuk. Deze kan aangeboren of verworven zijn.
Ofwel is een navelbreuk asymptomatisch, wat betekent dat er geen klachten zijn. Wanneer er wel klachten zijn, gaat het vaak over een zwelling, vage last of pijn.
De arts zal een klinische diagnose stellen, maar de navelbreuk wordt uiteraard ook bevestigd via een echografie van de buikwand of een CT van de buik.
Na de leeftijd van drie jaar verdwijnt een navelbreuk nooit vanzelf. Doordat deze steeds groter wordt en tot inklemming kan leiden, is het aangeraden om een navelbreuk tijdig te herstellen.
Epigastrische breuk
Tot slot kan er ook sprake zijn van een epigastrische breuk. Dit wordt ook wel een bovenbuiksbreuk genoemd, aangezien de zwelling zich in het bovenste deel van de buik situeert.
Net zoals bij een navelbreuk en littekenbreuk, kan een bovenbuiksbreuk asymptomatisch zijn of leiden tot klachten van vage last of pijn. Ook deze diagnose is klinisch, maar zal altijd bevestigd worden via een echo of een CT-scan.
Ook bij dit type breuk is het aangewezen om ze tijdig te herstellen. Dit verdwijnt nooit vanzelf en kan steeds groter worden, wat kan leiden tot een inklemming.
Buikwandbreuk herstellen
Om een buikwandbreuk te herstellen, zijn er meerdere ingrepen mogelijk. Welke ingreep gekozen wordt, hangt af van verschillende factoren.