Waarom moeten we spataders behandelen?

Hoewel de meeste patiënten spataders zonder de beschreven complicaties krijgen, zullen veel patiënten geleidelijk aan evolueren naar ergere vormen van veneuze insufficiëntie.
Tot op heden is het echter nog niet te voorspellen wie die complicaties zal krijgen en wie niet. 

Maar spataders kunnen een negatieve invloed hebben op je normale functioneren. Het getroffen been voelt zwaar en vermoeid. De spataders kunnen ook pijnlijk zijn en alleen maar uitbreiden en meer symptomen veroorzaken. 

Spataders in een gevorderd stadium met complicaties zoals klontervorming, spontane bloedingen en open wonden vormen een risico voor je algemene gezondheidstoestand. In dit geval is een behandeling echt noodzakelijk. Eens je een klonter hebt gehad, is het risico op een nieuwe klontervorming bovendien reëel. 

Dankzij de enorme evolutie in de behandelingstechnieken voor spataders ervaren patiënten na de behandeling minder last dan vroeger. Bovendien is de herstelperiode na de behandeling vandaag gereduceerd tot slechts enkele dagen. 

Sommige patiënten laten zich reeds in een vroegtijdig stadium behandelen, meestal om esthetische redenen. Daartegenover staat dat spataders wel kunnen terugkomen. Maar als je wacht tot in een vergevorderd stadium, met een uitgebreid netwerk van spataders, is de kans dat spataders relatief snel terugkomen ook een stuk groter. Een ingreep voor uitgebreide spataders zal ook meer pijn geven en meer nazorg vragen in vergelijking met een behandeling in een vroeger stadium.

Wat de periode van het jaar betreft: in de volksmond wordt verteld dat spataders niet behandeld mogen worden in de zomer. Dit is echter niet waar. Medisch gezien maakt het niet uit wanneer spataders behandeld worden. Het is echter wel zo dat na een ingreep gedurende een korte periode steunkousen voorgeschreven worden. Bij zomerse temperaturen en vakantieplanning is het dan uiteraard niet aangenaam om die steunkousen te dragen. Een spataderoperatie is in principe nooit echt dringend en kan dus gepland worden wanneer het voor de patiënt en de arts/chirurg het beste past.

Meer informatie kan je ook lezen in het boek ‘Alles over spataders en trombose’, van Dr. Marc Vuylsteke. 

Welke behandeling is aangewezen, is afhankelijk van drie factoren: 

• De ernst van de spataders;
• Het type ader; 
• De situering van de spatader. 
   

Men kan starten met medicatie en/of het dragen van steunkousen vooraleer wordt overgegaan tot een operatieve behandeling. 

Vooraleer het type behandeling wordt beslist, is het noodzakelijk om een gedetailleerd echografisch onderzoek te plannen: een duplex-mapping.

Dit onderzoek gebeurt in staande positie, zodat de aders zich mooi vullen en dus beter zichtbaar zijn. Bovendien kunnen dan ook de kleppen getest worden. Zo kunnen we exact meten welke kleppen op welke positie lekken. Op deze manier worden de spataders uitgetekend op het been. Dit is een soort ‘roadmap’ voor de behandeling en is mede bepalend voor het type behandeling waarvoor gekozen wordt. 

Figuur: Voor een behandeling wordt er een echografisch onderzoek uitgevoerd. Hier zie je een lekkende (=insufficiënte) ‘truncale’ ader (zwart), zijnde de vena safena magna, in connectie met een uitgebreid netwerk van uitgezette zijtakken, de spataders(rood).

Iedere patiënt is verschillend, en dus ook het verloop van zijn aders en spataders. Niet elke behandelingstechniek is geschikt voor iedere patiënt. Heel dikwijls worden verschillende technieken gecombineerd tijdens dezelfde procedure.

Aan de hand van de roadmap kan beslist worden welke behandeling aangewezen is. Binnen de spataderchirurgie, zijn er meerdere opties;

• De oudste techniek binnen de spataderbehandelingen: stripping. 
• Technieken waarbij de ader van binnenuit dichtgemaakt wordt:
  • endoveneuze technieken;
  • sclerotherapie.